Soft Skills στον Τουρισμό: Το Κλειδί για Ανθρώπινη Εξέλιξη και Επαγγελματική Ανέλιξη

Ο Μάριος Μελανίδης, Cyprus Country Partner της Evalion-SHL Greece and Cyprus, συμμετείχε στη συζήτηση με θέμα: “Τουρισμός και Ανθρώπινο Δυναμικό” που διοργάνωσε το Πανεπιστήμιο Νεάπολις στις 31/10/2023.

Τοποθετήθηκε σχετικά με τα soft skills και ποια είναι αυτά που είναι σημαντικό να διαθέτουν σήμερα τα στελέχη του τουριστικού κλάδου, τα οποία επιθυμούν να εξελιχθούν σε ανώτερα ιεραρχικά επίπεδα.

Παρακάτω μπορείτε να διαβάσετε την τοποθέτηση του.

Καθώς προχωράμε σε μια εποχή που η αγορά εργασίας υφίσταται συνεχείς μεταβολές, η συζήτηση γύρω από τις απαραίτητες δεξιότητες γίνεται το κεντρικό θέμα. Η ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού αποτελεί ζωτικό παράγοντα για την επιτυχία σε κάθε τομέα εργασίας. Στο πλαίσιο αυτό, η παρακάτω συζήτηση περί soft skills αναδεικνύει τη σημασία τους στην επαγγελματική πρόοδο, με εστίαση στον τουριστικό κλάδο. Αναδεικνύονται 8 βασικές δεξιότητες που όχι μόνο ενισχύουν την επίδοση στον εργασιακό τομέα, αλλά επίσης συνεισφέρουν στην προσωπική ανάπτυξη, δημιουργώντας θετικά περιβάλλοντα και επιτυχημένες σχέσεις σε κάθε πτυχή της ζωής.

Ορισμός των Soft Skills

Τα soft skills αναφέρονται ουσιαστικά σε διαπροσωπικές δεξιότητες οι οποίες βοηθούν τους ανθρώπους να αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Πιο συγκεκριμένα, είναι δεξιότητες οι οποίες βοηθούν να υποκινούμε τα μέλη της ομάδας μας, να επεκτείνουμε το επαγγελματικό μας δίκτυο και να κτίζουμε εμπιστοσύνη με τους πελάτες μας. Τα soft skills είναι πάρα πολύ σημαντικά σε κάθε τομέα της οικονομίας, αλλά ακόμη περισσότερο στον τομέα του τουρισμού, ο οποίος εξαρτάται σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό από το πως επικοινωνούμε, πως πείθουμε και πως διατηρούμε την εμπιστοσύνη των πελατών μας. Η βασική διαφορά μεταξύ των soft skills και των hard skills, είναι ότι τα hard skills, όπως για παράδειγμα οι γνώσεις λογιστικής, οι γνώσεις προγραμμάτων ηλεκτρονικών υπολογιστών, κλπ, είναι industry specific, μεταφέρονται μόνο μέσα στον ίδιο τομέα, και αποκτούνται μέσω σπουδής, εκπαίδευσης, μελέτης, κλπ. Σε αντίθεση, τα soft skills συχνά έχουν να κάνουν με το χαρακτήρα και την προσωπικότητα του ατόμου και μεταφέρονται σε οποιονδήποτε τομέα της οικονομίας εργαστούμε, δηλ. δεν είναι industry specific. Τα soft skills είναι πάρα πολλά, αλλά θα επικεντρωθώ σε 8, τα οποία θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντικά για νέους ανθρώπους που επιθυμούν να εξελιχθούν σε ανώτερα ιεραρχικά επίπεδα στον τουριστικό τομέα:

1. Συναισθηματική Νοημοσύνη (Emotional Intelligence)

Έχει να κάνει με το πόσο ευφυές είναι κάποιο άτομο να διαχειρίζεται τα συναισθήματά του. Είναι βασικά η ικανότητα του ατόμου να κατανοεί και να διαχειρίζεται τα δικά του συναισθήματα, καθώς επίσης και των άλλων ανθρώπων γύρω του. Η συναισθηματική νοημοσύνη σήμερα, βρίσκεται στην κορυφή της λίστας δεξιοτήτων που απαιτούνται από άτομα που αναλαμβάνουν διευθυντικές/ηγετικές θέσεις.

2. Ενσυναίσθηση (Empathy)

Με παρόμοιο τρόπο, και η ενσυναίσθηση συγκαταλέγεται μέσα στη λίστα δεξιοτήτων που απαιτούνται από άτομα που στοχεύουν ανώτερες θέσεις στην ιεραρχία. Η ενσυναίσθηση, είναι η δεξιότητα να μπαίνουμε στα παπούτσια των άλλων ανθρώπων, ή διαφορετικά, να βλέπουμε με τα μάτια κάποιου άλλου ατόμου, να ακούμε με τα αυτιά κάποιου άλλου και να νοιώθουμε με την καρδιά κάποιου άλλου ατόμου. Η ενσυναίσθηση δημιουργεί συνθήκες ηρεμίας, δέσμευσης και ευτυχίας μέσα σε ένα εργασιακό χώρο.

3. Επικοινωνία και Ενεργή Ακρόαση (Active Listening)

Ειδικά στον τουριστικό τομέα, επικοινωνούμε καθημερινά με πελάτες και συνάδελφους από διαφορετικές χώρες, που πολύ πιθανόν να ποικίλουν σε θέματα εθνικότητας, κουλτούρας, νοοτροπίας, ηλικίας, κλπ. Αυτό από μόνο του, καθιστά απαραίτητο να είμαστε τυπικοί, οργανωμένοι, σαφείς και ακριβείς με την επικοινωνία που έχουμε καθημερινά με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, έτσι ώστε να είμαστε απόλυτα σωστοί με την εξυπηρέτηση μας, να είμαστε κατανοητοί και να κερδίζουμε την εμπιστοσύνη των συνεργατών μας πάνω σε μακροχρόνια βάση.

Η Ενεργή Ακρόαση, αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της καθημερινής μας επικοινωνίας. Είναι μία πάρα πολύ σημαντική δεξιότητα, στην οποία θα πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη σημασία. Ο γνωστός συγγραφέας Stephen Covey, είχε γράψει κάποτε ότι “Most People do not listen with the intent to understand, they listen with the intent to reply”. To να ακούμε ενεργά τους συνεργάτες μας, είναι ένδειξης σεβασμού και εκτίμησης προς το άτομό τους.

4. Αυθεντικότητα

Είναι πολύ σημαντικό να είμαστε καθημερικά αυθεντικοί, ειλικρινείς και διαφανείς στις καθημερινές μας συναλλαγές με τους συνεργάτες μας. Επιδεικνύοντας αυτές τις δεξιότητες, κερδίζουμε την εμπιστοσύνη, την εκτίμηση και τον σεβασμό των συνεργατών μας, και παράλληλα κτίζουμε δυνατές διαπροσωπικές σχέσεις, οι οποίες είναι ιδιαίτερα σημαντικές στον τουριστικό τομέα.

5. Ενδιαφέρον (Care)

Η ένδειξη πραγματικού ενδιαφέροντος στους πελάτες μας και στους ανθρώπους με τους οποίους συνεργαζόμαστε καθημερινά, ενδυναμώνει τις σχέσεις μεταξύ μας, και ως αποτέλεσμα, αυτό συμβάλλει στην επιτυχία των στόχων μας.

Η ένδειξη ενδιαφέροντος δεν περιορίζεται απαραίτητα στις επαγγελματικές ανάγκες των συνεργατών μας, αλλά μπορεί να αφορά και θέματα προσωπικά όπου πιθανόν να μπορούμε να βοηθήσουμε. Είναι πολύ σημαντικό να νοιαζόμαστε πραγματικά για την ψυχική, φυσική, συναισθηματική και οικονομική υγεία των μελών του ανθρώπινου δυναμικού μας, των πελατών μας, και γενικότερα των συνεργατών μας.

6. Δεξιότητες Δικτύωσης (Networking Skills)

Είναι μία από τις βασικότερες δεξιότητες στον τουριστικό τομέα, με την έννοια ότι η αποτελεσματική δικτύωση εξασφαλίζει συνεργασίες, και κατ’ επέκταση, θετικά αποτελέσματα πάνω σε μακροχρόνια βάση.

Η δικτύωση και η δημιουργία δυνατών σχέσεων εμπιστοσύνης και σεβασμού, διασφαλίζουν τη δέσμευση των πελατών και των συνεργατών μας γενικότερα, με αποτέλεσμα την επαναλαμβανόμενη εργασία (repeated business).

7. Διαχείριση Χρόνου

Συχνό φαινόμενο για τους εργαζόμενους στον τουριστικό τομέα, και ειδικότερα για τα διευθυντικά στελέχη, είναι να διαχειρίζονται πολλά θέματα ταυτόχρονα, (δηλ. να κάνουν multi-tasking), και επίσης αναμένονται να επιδεικνύουν ευελιξία στη διεκπεραίωση των καθηκόντων τους. Κλειδί στη διαχείριση του χρόνου είναι αρχικά η ταξινόμηση των εργασιών που εκκρεμούν με βάση το πόσο σημαντικά και πόσο επείγον είναι τα θέματα, και μετέπειτα η ανάθεση εργασιών και εξουσιών σε μέλη των ομάδων μας για να τα διεκπεραιώσουν.

Η ορθή διαχείριση του χρόνου μειώνει σημαντικά το άγχος μας, ενεργεί ως παράγοντας υποκίνησης των υφισταμένων μας, μας επιτρέπει να ασχοληθούμε και με άλλα σημαντικά θέματα, και γενικά αυξάνει την αποτελεσματικότητα και παραγωγικότητά μας.

8. Θετική Στάση και Νοοτροπία Ανάπτυξης (Can-do Attitude and Growth Mindset)

Οι προκλήσεις για τα διευθυντικά/ηγετικά στελέχη στον τουριστικό τομέα είναι ένα καθημερινό φαινόμενο. Μπορεί να ποικίλουν σε πολυπλοκότητα και συχνότητα, και τα διευθυντικά στελέχη αναμένεται να διαχειρίζονται τις προκλήσεις με θετικό τρόπο, με δυναμισμό, με ενθουσιασμό, διατηρώντας πάντα τον επαγγελματισμό και τη ψυχραιμία τους.

Σημαντικό επίσης να επιδεικύουν Νοοτροπία Ανάπτυξης, δηλ. να βλέπουν θετικά τις δυσκολίες και τις προκλήσεις που παρουσιάζονται και να τις θεωρούν ως ευκαιρίες προσωπικής και επαγγελματικής ανάπτυξης, προς όφελος των ιδίων, των μελών των ομάδων τους, των πελατών και των συνεργατών τους.

Κλείνοντας, θα ήθελα να τονίσω ότι τα 8 soft skills που έχω αναφέρει σε συντομία, είναι δεξιότητες οι οποίες έχουν πρακτική εφαρμογή και στην καθημερινή/προσωπική/οικογενειακή μας ζωή.

Εφαρμόζοντας αυτές τις δεξιότητες, τόσο στον εργασιακό χώρο, όσο και στην προσωπική μας ζωή, ενισχύουμε τις διαπροσωπικές μας σχέσεις και καλλιεργούμε ένα ευχάριστο κλίμα συνεργασίας, ηρεμίας, αλληλοκατανόησης, αλληλοσεβασμού και αλληλοεκτίμησης, με πολύ θετικά αποτελέσματα για όλους.